"Ұлттық қор-балаларға" бағдарламасы бойынша сұрақтар Баспаға шығару нұсқасы
Cоңғы өзгеріс: 19.03.2024"Ұлттық балалар қоры"дегеніміз не?
2006 жылы және одан кейін туылған Қазақстан азаматтарының барлық балаларына жыл сайын Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық табысының 50% - ы есептелетін болады. Өткен жылдары балаларға есептелген сомалар Ұлттық қор активтерінің құрамына инвестициялауды жалғастыратын болады. Нәтижесінде оларға қосымша инвестициялық табыс есептелетін болады. Балалар 18 жасқа толғанға дейін нысаналы талаптар мерзімінен бұрын алу құқығынсыз есептелетін болады.
Төлемдерді кім алады?
Шоттарға доллармен төлемдерді 18 жасқа толмаған барлық қазақстандықтар алады. (2024 жылдың 1 қаңтарына дейін 18 жасқа толмаған). Бала Қазақстан азаматы болып туылмаса да, кейінірек азаматтығын алса да, оған Ұлттық қордан ақша төленетін болады.
Қазақстаннан басқа мемлекетке тұрақты тұруға кеткендер Ұлттық қордың қаражатын пайдалану құқығынан айырылады. Тұруға ықтиярхаты бар балаларға да ақша қарастырылмаған.
Кәмелетке толмаған бала қайтыс болған жағдайда, ата-аналар Ұлттық қордан оның туғанына 18 жыл толғаннан кейін ақша ала алады.
Егер 10 жыл ішінде ешкім ақша іздемесе, олар ерікті зейнетақы жарналарын есепке алу үшін жеке зейнетақы шотына аударылады. Оларды ҚР заңнамасына сәйкес алуға болады.
Есептеу қашан болады?
Жыл сайын балаларға есепті жылдан кейінгі жылдың басында бағдарламаға қатысқан әрбір жылы үшін Ұлттық қордан он сегіз жасқа толғанға дейін инвестициялық табысты қоса алғанда, нысаналы талаптар түрінде қаражат есептелетін болады.
Жинақтардың мөлшері және қаражатты пайдалану шарттары
Шоттар "БЖЗҚ" АҚ-да (екінші деңгейдегі банктерге жүгіну талап етілмейді) Әділет министрлігінің жеке тұлғаларының дерекқоры негізінде автоматты түрде ашылатын болады.
Жыл сайын қаңтар айында жобаға қатысқан сәттен бастап 18 жасқа толғанға дейін "БЖЗҚ" АҚ-дағы балалардың шоттарына шартты түрде қаражат есептелетін болады. Бағдарлама бойынша тұрақты есептер БЖЗҚ ресми сайтында орналастырылатын болады enpf.kz.
Әр балаға шот ашу керек пе?
Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорындағы арнайы шоттар әр балаға автоматты түрде ашылады. Ол үшін ешқайда барудың қажеті жоқ. Алайда, ата-аналар әр кәмелетке толмаған баланың деректерінің дұрыстығын тексеруі керек:
- баланың жеке басын куәландыратын құжатты, оның ішінде ЖСН алу (егер бұл қандай да бір себептермен жасалмаса).
- деректемелердің бар-жоғын және дұрыстығын тексеру: т. а. ә., д. р., ЖСН, кәмелетке толмаған адамның азаматтығы.
- "электрондық үкімет" веб-порталында "балалар туралы мәліметтер"бөлімінде балалар туралы мәліметтердің бар-жоғын тексеру.
Егер балада болса:
- жеке басын куәландыратын құжат жоқ, ЖСН жоқ, тұрғылықты жері бойынша Мемлекеттік корпорацияға (ХҚКО)жүгіну қажет.
- азаматтығы жоқ немесе анықталмаған немесе дұрыс көрсетілмеген, тұрғылықты жері бойынша көші-қон қызметіне жүгіну қажет.
Ақшаны қашан және қалай алуға болады?
Бала 18 жасқа толғанда, БЖЗҚ қазақстандыққа мақсатты жинақтау шотын (ОЖЖ) ашады, онда ақша аударылады. Мақсатты пайдалануды растайтын өтініш пен құжаттар "Қазпошта" АҚ-ға және екінші деңгейдегі банктерге ұсынылады. Өйткені олар уәкілетті операторлар болады.
БЖЗҚ-дан ақша алушылардың уәкілетті оператордан ашылған АҚШ долларындағы шоттарына түседі. Егер алушы "Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде білім алуға ақы төлеу" мақсатын таңдаса, ақшаны айырбастау талап етілмейді. Қалған мақсаттар бойынша алушы аударым жүргізілген кездегі бағам бойынша нысаналы жинақ төлемдерін теңгеге айырбастайды.
Ата-аналар Ұлттық қордан балалардың шоттарына ақша түсуін 2024 жылдың ақпан айында тексере алады.
Бала алған қаражатын қандай мақсаттарға жұмсай алады?
Балалар 18 жасқа толған жылы нысаналы жинақтар олардың АҚШ долларындағы нысаналы жинақтау шоттарына (ОЖЖ) аударылады, инвестициялауды тоқтатады және тұрғын үй мен білім беруге пайдалануға арналған.
Жобаның уәкілетті операторларының бірі – "Отбасы банк". Оның платформасы арқылы enpf-otbasy.kz қаражатты таңдалған мақсаттарға қашықтан пайдалануға болады: тұрғын үй жағдайларын жақсарту немесе білім алуға ақы төлеу.
Сол жерде платформада қаражатты қажетті валютаға айырбастауға болады.
Платформаны пайдалану үшін enpf-otbasy.kz. ЭЦҚ пайдалана отырып, оған авторизациялау қажет. Содан кейін "Ұлттық қор – балаларға"жобасы шеңберінде БЖЗҚ-дан қаражат аудару үшін ағымдағы шот ашу қажет.
Егер "Ұлттық қор – балаларға" бағдарламасының қатысушысы осы уақытқа дейін банктің клиенті болмаса, онда ағымдағы шотты банк бөлімшелерінде біздің консультанттарымыздың көмегімен немесе банктің сайтына өтіп, бейнеқоңырау арқылы ашуға болады.
Егер "Ұлттық қор – балаларға" бағдарламасының қатысушысы "Отбасы банкінің" клиенті болса, онда ағымдағы шот тек платформада ашылады.
Содан кейін платформада БЖЗҚ-дан қаражат алуға сұрау салу, мақсатты таңдау қажет болады. БЖЗҚ-дан ақша түскен кезде банк өтінімді, салынған құжаттарды тексереді және оң шешім қабылданған жағдайда қаражатты қайта бағыттайды.
Жинақталған соманы сақтау
Бағдарламаға сәйкес, егер 18 жасқа толғаннан кейін азамат қаражатты рұқсат етілген мақсаттарға пайдаланғысы келмесе, онда қаражат шотта 10 жыл бойы сақталады. Осы мерзім аяқталғаннан кейін ақша алушының зейнетақы шотына аударылады.
"Ұлттық қор – балаларға" жобасы туралы қосымша ақпаратты "Отбасы банкі"арнайы бетінен таба аласыз.
Бұл қаражат салық салынатын болады?
Салық кодексіне нысаналы жинақ төлемдерін салық салудан босату бөлігінде, сондай-ақ оларды ерікті зейнетақы жарналарын есепке алу үшін жеке зейнетақы шотына жіберген кезде толықтырулар енгізілді.
Ұлттық қордан нысаналы жинақтарды төлеуге тыйым салынады:
- банктік шоттардағы ақшаға тыйым салу немесе өндіріп алу.
- банк шоттарындағы ақша қаражаттары бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру.
- жинақ алушының келісімінсіз ақшаны алып қою.
- банктегі ақшаға билік етуді уақытша шектеу.
- жеке табыс салығын салу.
Мақсатты жинақтарды толығымен емес, бөліктер бойынша пайдалануға бола ма?
Нысаналы жинақтау шотындағы нысаналы жинақтарды алушы он сегіз жасқа толған және Қазақстан Республикасының азаматтығы болған жағдайда, нысаналы мақсатқа сәйкес қолда бар нысаналы жинақтар шегінде шектеусіз рет пайдалануға болады.
Қазақстанға тарихи отанына көшіп келдік, "қандас" мәртебесіне ие болдық, баламыз "Ұлттық қор-балаларға"жобасына қатыса алады?
"Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы" Заңға сәйкес нысаналы талаптарға он сегіз жасқа толмаған Қазақстан Республикасының азаматы қатысушы болып табылады.
"Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы" Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтығын алғаннан кейін бала "Ұлттық қор-балаларға"жобасына қатыса алады.